10 vreemde feiten over de Yakuza
De yakuza zijn de georganiseerde misdaadsyndicaten van Japan, zoals de triaden in andere delen van Azië of de maffia in het Westen. Toch zijn de operaties en sociale rollen van de yakuza heel anders dan die van andere criminele organisaties. In feite zijn de yakuza bijna mainstream. Ze hebben kantoorgebouwen en hun roddels in de Japanse populaire pers. Veel Engelstaligen zullen hebben geleerd wat ze weten van de yakuza uit Jason Statham-films en Grand Theft Auto, dus hier zijn 10 feiten die een meer afgerond, zij het ongebruikelijk, portret van de bendes schetsen.
10. Sokaiya
Sokaiya is de naam van een vorm van grootschalige omkoping die door de yakuza wordt beoefend. Eerst kopen ze aandelen in een bedrijf, net genoeg om een plaats op een aandeelhoudersvergadering te krijgen. Dan graven ze zoveel mogelijk vuil op over de bedrijfsleiding. Daarna is het een kwestie van “geef ons geld, of we komen naar de vergadering en brengen je in verlegenheid.”
De Japanners zijn vooral bang voor schaamte, dus deze tactiek werkt meestal. Het bijzondere aan deze zwendel is dat deze met de grootst mogelijke beleefdheid wordt uitgevoerd. De dreigementen worden via een omweg geuit, net als de pay-offs. De yakuza zal een evenement organiseren – bijvoorbeeld een golftoernooi of schoonheidswedstrijd – en veel te dure tickets verkopen aan de slachtoffers van hun chantage. Enkele van de grootste bedrijven van Japan zijn het doelwit geweest.
Een afperser kreeg acht maanden gevangenisstraf nadat hij leidinggevenden van Mitsubishi had aangevallen wegens onwettige huurbetalingen voor een vakantiehuis. In 1982 had sokaiya zulke endemische proporties aangenomen dat Japan wetten invoerde die het voor bedrijven onwettig maakten om de afpersers af te betalen.
De meest effectieve tactiek tot nu toe was om aandeelhoudersvergaderingen op elkaar af te stemmen, aangezien de gangsters maar op zoveel plaatsen tegelijk kunnen zijn. Tot 90 procent van de bedrijven op de Tokyo Stock Exchange houden hun jaarlijkse aandeelhoudersvergaderingen op dezelfde dag.
9. Yakuza crackdown
Yamaguchi-gumi is het grootste yakuza-syndicaat van Japan. Onlangs is het het doelwit geweest van sancties door de Amerikaanse regering, in een hardhandig optreden tegen de georganiseerde misdaad. Amerikaanse burgers mogen geen transacties meer doen met de leider, Kenichi Shinoda. Tweede in bevel Kiyoshi Takayama staat ook op de zwarte lijst en de Amerikaanse regering heeft al hun Amerikaanse activa bevroren.
Die actie volgt wetten in Japan die gericht zijn op het verbreken van de banden tussen yakuza en legitieme bedrijven. Eerdere Japanse pogingen om de yakuza te verminderen, waren onder meer het invoeren van boetes voor bedrijven die zich vrijwillig met de gangsters associëren. Deze inspanningen lijken te werken: het ledental staat op een dieptepunt in 50 jaar en het aantal parttimers begint het aantal volwaardige leden te overtreffen.
Shinoda heeft zich over de kwestie uitgesproken en gezegd dat het wegwerken van de bendes duizenden gevaarlijke, onteigende criminelen zou achterlaten: “Als de Yamaguchi-gumi zou worden ontbonden, zou de openbare orde onmiddellijk verslechteren.”
8. Yakuza hulp inspanningen
Toen de Japanse tsunami in 2011 toesloeg, waren de yakuza een van de eersten die met hulp naar de getroffen gebieden trokken. Dit is niet zonder precedent: in 1995, toen een aardbeving Kobe, de op vier na grootste stad van Japan, trof, gebruikten de yakuza scooters, boten en een helikopter om voorraden door de verstopte straten te brengen.
Sommige mensen zeggen dat de yakuza in tijden van nood helpen omdat ze bestaan uit verschoppelingen en omdat ze sympathiseren met mensen die worstelen om rond te komen zonder hulp van de autoriteiten. Anderen zijn cynischer en suggereren dat het over public relations gaat. Het is moeilijker voor de politie om steun te krijgen voor een hardhandig optreden van de yakuza na een groots vertoon van liefdadigheid.
Er zijn ook potentiële financiële voordelen voor de yakuza te behalen. Een paar maanden na de aardbeving van 2011 wedijverden yakuza-organisaties om bouwcontracten van de overheid. De omvang van de ramp en de vereiste reparatiewerkzaamheden maakten het voor de politie bijna onmogelijk om yakuza buiten de opruimings inspanningen te houden, vooral omdat ze vaak dekmantel bedrijven exploiteren die niet te onderscheiden zijn van legitieme bedrijven.
Eén contract dat in handen van de yakuza terechtkwam, resulteerde in een gevangenisstraf voor het senior lid erachter. Hij had geld afgeroomd en arbeiders onderbetaald voor winst, wat suggereert dat de critici van de bendes misschien iets op het spoor waren.
7. Yakuza tijdschrift
Eerder dit jaar verspreidde Yamaguchi-gumi een nieuwsbrief onder haar bijna 28.000 leden. Het tijdschrift, genaamd Yamaguchi-gumi Shinpo, bevatte haiku’s en artikelen over vissen. Een hoofdartikel van de bendeleider vertelt over moeilijke tijden voor de organisatie. Yakuza-aantallen zijn gedaald en het tijdschrift werd gezien als een manier om het moreel op te krikken. Het tijdschrift kwam na een bloedige territoriumoorlog waarbij burgers omkwamen.
Een yakuza-expert suggereert dat, ondanks dat ze het tijdschrift alleen naar volwaardige leden stuurden, ze wisten dat het nieuws ervan zou uitlekken. Hij stelt dat het creëren van een gecultiveerd tijdschrift was ontworpen om een verfijnd beeld te projecteren, om de Yamaguchi-gumi te distantiëren van geweld in het publieke bewustzijn.
6. Yubitsume
Yakuza-leden die iets doen wat ze niet zouden moeten doen, worden gedwongen op een brute manier boete te doen – door een deel van hun eigen vinger af te hakken. Ze beginnen met het puntje van hun pink, maar verdere overtredingen vereisen verdere verminking. Dit staat bekend als yubitsume.
Als gevolg hiervan missen veel bendeleden hun linker pink, evenals enkele andere vingers. Dit heeft geleid tot een grote vraag naar synthetische vingers. Mensen die de yakuza verlaten, worden in andere delen van de samenleving gestigmatiseerd en hun ontbrekende vingers zijn moeilijk te verbergen. Een huidexpert uit het Verenigd Koninkrijk, professor Alan Roberts, exporteerde genoeg levensechte protheses om de bijnaam ‘Mr. Fingers’ van voormalige Japanse bendeleden te krijgen.
5. Tatoeages
Een van de meest iconische afbeeldingen van de yakuza is hun ingewikkelde tattoo-kunst over het hele lichaam. Deze gebruiken een traditionele methode om handmatig inkt onder de huid in te brengen, bekend als irezumi. Ze worden gezien als een teken van iemands moed vanwege de pijn die de methode toebrengt. In de afgelopen jaren is het aantal niet-yakuza dat deze tatoeagestijl krijgt aanzienlijk toegenomen.
Populaire ontwerpen zijn onder meer draken, bergen en vrouwen. Ondanks deze groeiende trend van tatoeages onder niet-yakuza, dragen ze nog steeds een aanzienlijk stigma in de Japanse samenleving. De burgemeester van Osaka heeft een verbod ingesteld op overheidsmedewerkers met tatoeages, met de opdracht hun tatoeages te laten verwijderen, of te vertrekken en een baan in de particuliere sector te zoeken.
4. De Yakuza aanklagen (en de Yakuza die terug aanklagen)
Eerder dit jaar begon een Japanse restauranteigenaar met het aanklagen van Kenichi Shinoda, het extreem gevaarlijke hoofd van Yamaguchi-gumi dat we eerder noemden. Ze beweert dat Shinoda “werkgeversaansprakelijkheid” heeft voor gangsters die beschermingsgeld eisten en dreigden haar bar in brand te steken als ze het geld niet ophoeste. Ze eist een schadevergoeding van 17 miljoen yen, ongeveer 2,8 miljoen dollar.
Ze is niet de eerste die de yakuza aanklaagt. In 2008 spande een groep bewoners een rechtszaak aan om de Dojinkai-bende uit hun hoofdkwartier in de stad Kurume te verdrijven. De groep was uit elkaar gegaan na een ruzie over het leiderschap, wat leidde tot een gewelddadige oorlog tussen de twee partijen. De bewoners beweerden dat ze het verdienden in vrede te kunnen leven, en wilden daarom dat de bendes de stad verlieten.
Maar de yakuza’s zijn niet altijd het slachtoffer van een rechtszaak. Begin dit jaar werd de Kudo-kai, een yakuza-syndicaat in het zuiden van Japan, door wetshandhavers bestempeld als ‘gevaarlijk’. Ze waren in verband gebracht met een reeks granaat aanvallen op rivaliserende bendes. Hun advocaat voerde aan dat het label op oneerlijke wijze inbreuk maakte op de groep (zij waren de enige van de vijf bendes in het gebied die het ontvingen) en dat het een schending van de Japanse grondwet was.
3. Examens
In 2009 creëerde de Yamaguchi-gumi een examen van 12 pagina’s voor haar leden. Dat kwam er nadat de regering strengere wetten tegen de georganiseerde misdaad had aangenomen. De test was de poging van de groep om te voorkomen dat haar leden in de problemen kwamen door ervoor te zorgen dat ze op de hoogte waren van de wet. Het behandelde onderwerpen van het dumpen van industrieel afval tot voertuigdiefstal.
Hoewel de gedachte aan getatoeëerde gangsters die na een drukke dag in een examenzaal zitten misschien niet veel meer is dan een grappig beeld voor westerlingen, vertelt de introductie van de test een verhaal over de Japanse economie als geheel. De yakuza zijn lange tijd een barometer geweest van de Japanse economie. Als de gangsters het moeilijk hebben en doen wat ze kunnen om verliezen te minimaliseren, betekent dit dat alle anderen zich in dezelfde positie bevinden.
2. Initiatieritueel
Nieuwe rekruten van een yakuza-organisatie moeten een ondergeschikte rol spelen aan een van de meer ervaren leden. Dit wordt kobun genoemd, letterlijk ‘kinderrol’. Yakuza hebben een complexe leiderschapsstructuur en er zijn veel lagen waar je doorheen moet om de top te bereiken. Het initiatieritueel voor een nieuwe rekruut is een ceremonie gebaseerd op sake, bekend als sakazukigoto. De ingewijde zit tegenover zijn oyabun, of ‘vader’, terwijl het drankje wordt bereid door andere leden. De nieuwkomer krijgt een kleinere portie terwijl de beker van zijn sponsor tot de rand wordt gevuld, een weerspiegeling van hun status. Elk drinkt uit hun eigen kopje, voordat ze verwisselen en nog een drankje nemen, waarna de ceremonie voltooid is.
Dit vertegenwoordigt de creatie van wat bijna een adoptievader-zoonband is tussen de kobun en de oyabun. Het drinken van sake is een veel voorkomende ceremonie om het creëren van een band in de Japanse cultuur te vertegenwoordigen. Sake werd gezien als een band tussen de mens en de goden, gevormd door de zegen van een goede oogst, en deze zelfde band zou de relatie tussen mensen kunnen verstevigen. Stellen drinken sake op hun bruiloft om hun samenkomst te vertegenwoordigen. Deze historische link geeft de yakuza-ceremonie een religieuze betekenis, dus het wordt vaak uitgevoerd bij een Japans Shinto-heiligdom.
1. Yakuza in de politiek
In 2012 moest de Japanse minister van Justitie, Keishu Tanaka, zijn functie neerleggen toen bleek dat hij banden had met yakuza. Toch is het hebben van deze banden niet altijd zo schadelijk geweest voor Japanse politici. De liberaal-democratische partij, die de afgelopen 58 jaar 54 jaar over Japan heeft geregeerd, heeft uitgebreid gedocumenteerde banden met de yakuza. De eerste LDP-premier, Nobusuke Kishi, was nauw betrokken bij Yamaguchi-gumi. In 1971 verleende hij, samen met andere politici, borgtocht voor een Yamaguchi-gumi-leider die was veroordeeld voor moord. Hij woonde ook yakuza-begrafenissen en bruiloften bij.
Yakuza-leden treden op als campagnemedewerkers en lijfwachten tijdens verkiezingen. Bovendien kunnen yakuza-bendes een bepaald aantal stemmen op hun favoriete kandidaat garanderen. De voorzitter van een yakuza-bende in Kyoto pochte dat hij 30.000 stemmen had gegeven om een bepaalde gouverneur te kiezen. Ten minste vier andere premiers zijn in verband gebracht met yakuza, met name Noboru Takeshita, die in 1987 aan de macht kwam. Voorafgaand aan de verkiezingen werd hij lastiggevallen door extreemrechtse tegenstanders en wendde hij zich tot de grootste yakuza-groep van Tokio, de Inagawa-kai. Die zorgden ervoor dat het probleem verdween.