10 interessante feiten over verliefd worden uit de moderne wetenschap
Verliefd worden kan een van de meest betoverende, krachtige en levensveranderende ervaringen zijn die we kunnen doormaken. Het verandert ons zowel van binnen als van buiten, op elk niveau. We worden radicaal andere mensen met drastisch veranderend uiterlijk gedrag wanneer we verliefd worden. Maar heb je je ooit afgevraagd wat de details zijn van wat we kennen als liefde? Hier zijn tien interessante feiten over liefde uit de moderne wetenschap.
10. Romantische gevoelens
Het begint allemaal met de eerste vonk die verandert in een enorme vuurzee – de term hiervoor in het Engels is limerence. Dit is de stroom van neurotransmitters die onze hersenen schijnbaar kapen en ervoor zorgen dat we tot diep in de nacht opblijven, eindeloos met elkaar praten, 24 uur per dag aan elkaar denken, enzovoort. Het interessante van die liefdesgevoelens is dat er wordt geloofd dat alleen maar bepaalde mensen het in ons kunnen veroorzaken.
Onderzoeker John Gottman zegt in zijn werk Principia Amoris dat mensen goed moeten ruiken en goed moeten aanvoelen en eigenlijk precies goed moeten zijn om deze stroom van neurotransmitters in onze hersenen te activeren. Met andere woorden, niet iedereen kan het voor ons doen, en het vereist bepaalde eigenschappen in een persoon om het te laten gebeuren. Wat deze dingen op dit moment zijn, gaat ons begrip te boven, maar we weten dat ze een materiële basis hebben.
9. Phenethylamine
Fenethylamine, ook bekend als PEA, is een chemische verbinding die in de natuur wordt aangetroffen en in onze hersenen wordt geproduceerd. Fenethylaminehydrochloride, of Phenethylamine HCL, is een supplementversie van dezelfde chemische stof die in veel landen, waaronder de Verenigde Staten, op de open markt wordt verkocht. Fenethylamine is eigenlijk een stimulerend middel voor het zenuwstelsel, dus als je je ooit hebt afgevraagd waarom je zoveel energie rond je liefde krijgt, is dit precies waarom – je kunt net zo goed een dosis speed gebruiken.
Feromonen zijn chemicaliën die door organismen worden uitgescheiden om een reactie in andere organismen te starten. Het is hoe mieren in wezen met elkaar praten en hoe we met elkaar communiceren op seksueel niveau (onder andere) zonder zelfs maar een woord te zeggen. De twee in combinatie dienen als een krachtige cocktail die dienen als de eerste chemicaliën die betrokken zijn bij de waterval van emoties die we voelen als we verliefd op iemand beginnen te worden. Het is allemaal een vrij ritje vanaf daar.
8. Dehydroepiandrosterone
Dehydroepiandrosteron is ook bekend als DHEA en is een ander krachtig hormoon dat betrokken is bij de hersenen wanneer we verliefd op iemand beginnen te worden. Het is zowel een steroïde als een voorloperhormoon, dat op zichzelf niet veel doet, maar kan worden omgezet in andere hormonen met veel krachtigere effecten op ons lichaam.
DHEA is een natuurlijk afrodisiacum dat ons seksuele verlangen en vaak onze prestaties verhoogd en wordt om deze reden op veel plaatsen ook verkocht als een vrij verkrijgbare aanvulling. Het versnelt ons ook op elk niveau, inclusief ons immuunsysteem, dat eigenlijk een interessante rol speelt bij verliefd worden, evenals ons geheugen, focus en cognitie.
7. Oxytocin
Een van de bekendste hormonen die bij het hele proces betrokken is, oxytocine, wat nu wordt bestudeerd vanwege de effecten op het menselijk brein, die iets te maken hebben met binding en vertrouwen tussen individuen. Oxytocine doet meer dan alleen onze hersenen verzachten tot een heerlijke brij; het gaat ook gepaard met zwangerschap en verzacht onze huid.
Oxytocine verandert de manier waarop we over andere mensen denken, waardoor we beter over anderen denken, terwijl het ook een rol speelt in hoe we degenen die we leuk vinden afzonderen van degenen die we niet leuk vinden. Oxytocine begint in grotere hoeveelheden te stromen in de aanloop naar en vooral tijdens seks, wat ons helpt een vertrouwensband met onze partner te vormen. Dit effect houdt enkele weken aan voor elke keer dat we vrijen en is vooral sterk in nieuwe, ontluikende relaties.
6. Oestrogeen
Oestrogeen is meestal niet het hormoon waar we aan denken als het gaat om seks en daten, maar het speelt zeker een grote rol in de algehele biologische drugscocktail die onze hersenen overspoelt in een nieuwe relatie. Oestrogeen helpt ons in de stemming te komen en wordt in grotere hoeveelheden geactiveerd wanneer we iemand aantrekkelijk vinden. Oestrogeen wordt bij zowel mannen als vrouwen in verschillende hoeveelheden aangetroffen (er zijn hogere niveaus bij vrouwen) en reguleert de stemming, wat de cruciale rol ervan benadrukt wanneer het komt op verliefd te worden en ons totaal gecharmeerd te voelen door iemands pure aanwezigheid.
5. Antidiuretisch hormoon
Antiduretisch hormoon of ook vasopressine is een buitengewoon interessant hormoon dat een rol speelt in het monogamie-gedeelte van paarbinding, samenkomen en settelen. Dit hormoon is vooral actief bij mannen. Vasopressine, in combinatie met oxytocine, triggert signalen in onze hersenen die ons vertellen ons te settelen en alleen te paren met die ene persoon die het object van onze genegenheid is.
Fascinerend onderzoek in Zweden toonde aan dat het RS3 334-gen, dat op de een of andere manier vasopressinereceptoren moduleert, met een behoorlijke nauwkeurigheid het niveau van betrokkenheid kan bepalen bij mannen. Mannen kunnen één, twee of geen exemplaren van het RS3 334-gen hebben. Uit de studie bleek dat degenen die twee kopieën hebben, meer afkerig waren van monogamie en zich settelen, meer kans hadden om ongehuwd te blijven en over het algemeen veel minder toewijding en gehechtheid met hun partners hadden, terwijl mannen zonder kopieën van het RS3 334-gen het tegenovergestelde waren en de voorkeur gaven aan huwelijk en verbintenis. Mannen die slechts één kopie van het gen hadden, vielen ergens in het midden.
Onze genetische samenstelling en hormoonspiegels kunnen het proces van verliefd worden en verliefd blijven op behoorlijk interessante manieren sterk beïnvloeden.
4. Lust
Deze chemicaliën in de hersenen komen samen om te vormen wat Dr. Helen Fisher, een antropoloog aan de Rutgers University, de drie stadia van liefde noemt, namelijk lust, aantrekkingskracht en gehechtheid. Het proces begint allemaal met lust. Lust wordt in feite gekenmerkt door hoge niveaus van testosteron en oestrogeen in het lichaam, die de voedingsbodem vormen voor het verlangen naar andere mensen; dit deel vindt plaats zonder dat er een specifieke partner nodig is.
Chemische stoffen verzadigen de hersenen en vertellen hen om erop uit te gaan en partners te zoeken, te paren en zich voort te planten, en om iemand te zoeken bij wie je kan gaan intrekken in de volgende fase van het paarproces. Net zoals de levenscyclus van een bacterie, die stadia moet doorlopen om een voortplantingscyclus te voltooien. Zolang belemmeringen zoals ziekte of andere problemen in ons leven niet aanwezig zijn, opereren de meesten van ons tot op zekere hoogte vrijwel altijd op een basisniveau van lust, aangezien de gedachte aan het vinden van een partner vrijwel alles wat we doen doordringt.
3. Aantrekkingskracht
Hier beginnen de dingen tussen ons en een andere persoon op te warmen. De aantrekkingsfase is wanneer we onze blik op één persoon in het bijzonder gaan richten. Soms raken we geobsedeerd en denken we voortdurend aan hen; dit is ook beschreven als de “verliefdheidsfase”, en ze is extreem krachtig. In deze fase van het proces komen dopamine en adrenaline in een overdrive, wat ons een gevoel van onoverwinnelijkheid geeft, terwijl we tegelijkertijd worden overspoeld met een gevoel van permanente energie.
Psychologen wijzen deze fase niet af als onbelangrijk zoals velen vaak doen. Ze zeggen dat we dit deel van het proces echt nodig hebben om ons te verbinden en te binden met de persoon met wie we ons langzaamaan gaan settelen. Dit is wanneer onze partner bijna geen kwaad kan doen in onze ogen, bijna een waanvoorstelling. “Liefde moet blind zijn”, zeggen psychologen, om het te laten werken, en we moeten onze partners als perfect en onfeilbaar zien, tenminste voor een korte tijd. Veel mensen zijn teleurgesteld als deze fase voorbij is, maar experts zeggen dat deze zeer noodzakelijke fase moet worden genoten voor wat het waard is en, belangrijker nog, ze is noodzakelijk als een brug naar de volgende fase.
2. Gehechtheid
Gehechtheid is het laatste deel van de liefdescyclus, wanneer de cyclus is voltooid en we merken dat we ons op het diepste niveau met onze partner verbinden. De vage chemicaliën van dopamine en adrenaline zijn verdwenen, vervangen door oxytocine, “de knuffelstof” en vasopressine, “het monogamiehormoon”, die ons vertellen dat het tijd is om te ontspannen en een minibusje te kopen, en misschien een paar kinderen te hebben. Het is interessant om op te merken dat bij sommige soorten van het dierenrijk deze fase wordt gekenmerkt door ‘een wederzijdse verdediging van het territorium’, wat ook poëtisch op ons mensen kan worden toegepast wanneer we onze zeer menselijke versies van het nest samen bouwen.
Gehechtheid is altijd aanwezig in ons leven als een uitdrukking van liefde. In de kindertijd zijn onze familie en vrienden degenen waarmee we ons gehecht voelen. Dit verandert natuurlijk gedurende ons hele leven naarmate verschillende mensen ons leven binnenkomen en verlaten en culmineert vaak in de voltooiing van de romantische liefdescyclus. Dan wordt gehechtheid aan onze kinderen geschonken als we ervoor kiezen om ze te krijgen.
1. Internalisatie
Psychoanalyticus Sigmund Freud had het bij het rechte eind toen hij het proces van internalisering in liefde beschreef, waarbij we de mensen van wie we houden een deel van onszelf laten worden. Verinnerlijking is het echt krachtige deel van romantische liefde dat onze band verder verstevigt, zij het vaak volledig onbewust. Op dit punt worden de overtuigingen, waarden, gedachten, acties, maniertjes en meer van een persoon in ons ingeprent. Dit is wanneer onze gehechtheid aan een persoon zo sterk is geworden dat we eigenlijk kleine stukjes en beetjes van onszelf ruilen voor hen.
De 19e-eeuwse filosoof Friedrich Nietzsche zag dit als een bron van grote macht en ons latere karakter toen hij zei: Alle instincten die zich niet naar buiten toe ontladen keren naar binnen – dit is wat ik de internalisering van de mens noem: zo was het dat de mens zich voor het eerst ontwikkelde wat later zijn ‘ziel’ werd genoemd.
Wat Nietzsche hier probeerde te zeggen, was dat onze fundamentele instinctieve drijfveren de belangrijke dingen vergroten, en als we ze niet gebruiken als brandstof voor onze persoonlijke levensprojecten, worden ze langzaam een deel van ons. Op een zeer reële manier, door het proces van internalisering, creëren twee mensen die elkaar overlappen een enkele entiteit van ideeën, gedachten, passies, hoop en dromen waarmee ze een toekomstig leven kunnen opbouwen.