10 leuke feiten over bijen

Bijen behoren tot de leukste maar ook tot de belangrijke insecten die er zijn. Ze zien er niet alleen schattig uit (als ze niet steken) maar ze zijn ook broodnodig voor ons voedsel. En dan bedoelen we niet alleen de lekkere honing die ze maken, al maken ze die eigenlijk niet voor ons natuurlijk maar om zelf op te eten.

Wist je trouwens dat nieuw wetenschappelijk onderzoek heeft uitgemaakt dat bijen het gezicht van een mens die ze al eens gezien hebben kunnen herkennen? Niet slaan naar een bij dus, ze kan je gezicht onthouden. Misschien verzamelt ze dan wel een aantal vriendinnen en zegt ze ‘daar, die was het!’

Als je trouwens eens wil zien wat het effect van een bijensteek kan zijn, kijk dan eens naar de foto’s op de top 10 ‘Help, mijn kat is gestoken door een bij!’

1. Bezige bijen bestuiven

Bijna 90% van de wilde planten en 75% van de toonaangevende wereldwijde gewassen zijn afhankelijk van bestuiving door dieren. Een op de drie happen van ons voedsel is afhankelijk van bestuivers zoals bijen. Gewassen die afhankelijk zijn van bestuiving zijn vijf keer waardevoller dan gewassen die dat niet doen. Toch wel belangrijk werk dus dat de bij zomaar voor ons doet. Al doet ze het eigenlijk voor de nectar natuurlijk, want daar wil ze honing van maken.

Foto: een bij op een bloem hangt vol met stuifmeel (en is dus klaar om een andere bloem van dezelfde soort te bevruchten)

2. Zoetje, ik ben thui-huis

Sociale bijen, zoals honingbijen en hommels, leven vaak in bijennesten, boven of onder de grond, terwijl de meeste solitaire bijen in de grond nestelen. Bijen zijn op zoveel locaties te vinden, sommige erg  verrassend. Deze omvatten moerassen, grind, zandduinen, zachte kliffen, heidevelden, moerassig land, kalkgraslanden, steengroeven, grindgroeven, zeeweringen en zelfs post-industrieel land.

Foto: een bijennest in het wild in een boom

3. Bijen vertrouwen op een soort transportsysteem om overal te raken

Stel je eens voor dat je door België of Nederland probeert te reizen zonder het wegen- en spoorwegnet. Of stel je voor dat negen van elke tien kilometer weg gewoon niet zou bestaan ​​- het leven zou onmogelijk zijn! ‘Bijenlijnen’ zijn een fantasierijke en mooie oplossing voor het probleem van het verlies van bloemen en bestuivers. De bijenlijnen zijn een reeks ‘insectenpaden’ die door ons platteland en onze steden lopen. Ze verbinden bestaande natuurgebieden met elkaar en creëren een netwerk, als een spoorlijn, dat zich door het het landschap zal weven.

Foto: bijen die gezellig samen wat drinken

4. Een bij weer tot leven wekken

Als je een bij vindt die het moeilijk lijkt te hebben, kan het zijn dat hij gewoon aan het rusten is, vooral als de bij een koningin is in het vroege voorjaar. Als je denkt dat de bij het moeilijk heeft, kun je de bij het beste voorzichtig op een bijvriendelijke bloem zetten. Als er geen bijvriendelijke bloemen in de buurt zijn, meng dan 50 op 50 witte suiker en water om het diertje een eenmalige energieboost te geven, met de koolhydraten die hij nodig heeft om te vliegen.

Bied gewoon een druppel of twee suikerwater aan bij de voorkant van de bij op een theelepel of een omgekeerde drinkdop op een beschutte plaats en geef de bij de tijd om te herstellen. (Het is niet aan te raden om bruine suiker te gebruiken omdat het moeilijker is voor bijen om die verteren en geef best geen honing omdat deze ziekteverwekkers kan bevatten.)

Foto: een bijenkoningin

5. Iedereen kan een bij helpen

We kunnen allemaal ons steentje bijdragen om bijen te helpen, of dat nu in onze tuinen, balkons of op onze vensterbanken is. Je kunt ook met vrienden en familie praten over hoe cool bijen zijn en ze helpen om hun tuin en terras bijvriendelijk te maken. Plant een scala aan bloemen in je tuin, zodat bijen van maart tot oktober toegang hebben tot nectar. Bijen houden van traditionele bloemen in de gewone tuin maar ook van inheemse wilde bloemen, zoals sleutelbloem, buddleia en goudsbloemen, die sommige mensen als onkruid beschouwen.

Het Vlaamse Natuurpunt heeft bijvoorbeeld een pagina met tips over hoe je een tuin bijvriendelijk kan maken. Bijen en hommels zijn gek op heel veel bloemen in onze gewone tuinen.

6. Bijen hebben in werkelijkheid 4 vleugels

De twee vleugels aan elke kant haken in elkaar om één groter paar te vormen tijdens het vliegen en komen los van elkaar wanneer bijen niet vliegen.

7. Bee Gees, ofwel: bijen dansen

Honingbijen hebben een dansbeweging die de ‘waggeldans’ wordt genoemd. Het is eigenlijk helemaal geen dansbeweging, eerder een slimme manier om onderling te communiceren om hun nestgenoten te vertellen waar ze heen moeten om de beste voedselbron te vinden. Het kostte de onderzoekers van Sussex University twee jaar om deze dans te ontcijferen.

Hieronder vind je een Engelstalige video van de BBC over deze ‘waggle dance’ van de honingbijen

8. Doelpunt!

De buffelstaarthommel heeft hersenen zo groot als een maanzaadje. Dat is ongelooflijk, aangezien wetenschappers erin geslaagd zijn ze te trainen om een ​​doelpunt te maken in een soort ‘bijenvoetbal’ in ruil voor een zoete traktatie. Bij-na niet te geloven.

9. Hun pootjes hebben een geurtje

Wetenschappers van de Universiteit van Bristol hebben ontdekt dat hommels het vermogen hebben om hun ‘stinkende voetafdrukken’ te gebruiken om onderscheid te maken tussen hun eigen geur, de geur van een familielid en de geur van een vreemde. Dit betekent dat ze hun succes bij het vinden van voedsel kunnen verbeteren en bloemen kunnen vermijden die al zijn bezocht.

Foto: deze honingbij gooit haar pootje omhoog zodat we dat beter kunnen bekijken

10. Eten voor een koningin

Als de bijenkoningin sterft in een bijenkorf, kunnen de werksters een nieuwe bijenkoningin maken. Dit doen ze door een jonge larve te selecteren en door deze te voeren met speciaal voer genaamd ‘koninklijke gelei’ zal de larve zich ontwikkelen tot een vruchtbare en grote koningin.

Hieronder vind je weeral een Engelstalige video met wat meer uitleg hierover. Je hoort daar bijvoorbeeld ook dat je misschien maar beter een koningin wordt want dan kan je tot 5 jaar leven. Als gewone werkster in de drukke zomer leef je misschien maar 6 weken tot je sterft van vermoeidheid. Niet zo lang dus. Geef die ‘royal jelly’ maar aan mij dus zou ik zeggen als kleine bijenlarve.

Tot slot: een filmpje van een imker over hoe hij voor zijn bijen zorgt, dus zeker ook voor de koningin

Wil je meer weten over insecten dan heb je enkele leuke boeken zoals de ANWB Basis natuurgids – Insecten, van Lieven Scheire het leuke boekje Insecten of het Pocket insectenboek.

We hebben ook een top 10 lijstje over de gevaarlijkste insecten als je dat graag zou lezen.