Meer dan twee decennia na zijn dood blijft Pablo Escobar net zo bekend als tijdens zijn hoogdagen als hoofd van het Medellín-drugskartel. Zijn vaste waarde in de populaire cultuur is grotendeels te danken aan talloze boeken, films en liedjes. Ook wij besteden hier aandacht aan deze man maar het is duidelijk dat het gaat om een meedogenloze misdadiger en psychopaat die allesbehalve aangenaam was in de omgang. Hij vond het geen enkel probleem om honderden mannen, vrouwen en kinderen te doden in een idioot plan dat hem uit de gevangenis moest houden door middel van brute terreur. Hij was een heel gemeen iemand maar dus wel met een neus voor zaken. Bij ons was hij ongetwijfeld een succesvol ondernemer geworden, in het chaotische en arme Colombia een gewetenloze misdadiger die ontzettend veel mensen op een brute manier heeft laten vermoorden.
1. Opgang naar de macht
Escobar, de zoon van een boer en een onderwijzer, begon zijn criminele leven toen hij nog een tiener was. Volgens sommige rapporten was zijn eerste illegale plan de verkoop van valse diploma’s. Vervolgens begon hij met het vervalsen van rapporten voordat hij stereo-apparatuur smokkelde en grafstenen stal om ze door te verkopen. Escobar stal ook auto’s, en het was dit misdrijf dat resulteerde in zijn eerste arrestatie, in 1974. Kort daarna werd hij een gevestigde drugssmokkelaar en tegen het midden van de jaren zeventig had hij geholpen bij het oprichten van de misdaadorganisatie die uitgroeide tot het Medellín-kartel. Hij deed dus eender wat om aan geld te komen, behalve werken.
Hieronder een ‘mug shot’ van een jonge Pablo Escobar genomen door het regionale controlebureau van Colombia in Medellín in 1976.
2. Mucho Dinero
Op het hoogtepunt van zijn macht domineerde het Medellín-kartel de cocaïnehandel, verdiende het naar schatting $ 420 miljoen per week en was Pablo Escobar een van de rijkste mensen ter wereld. Met een gerapporteerde waarde van $ 25 miljard had Escobar voldoende geld te besteden – en dat deed hij ook. Zijn uitbundige levensstijl omvatte privévliegtuigen, massa’s luxe huizen (zie hieronder) en over-the-top feesten. Eind jaren tachtig bood hij naar verluidt aan om de schuld van zijn land van 10 miljard dollar af te betalen als hij zou worden vrijgesteld van enig uitleveringsverdrag. Bovendien, terwijl zijn familie op de vlucht was in 1992-1993, verbrandde Escobar naar verluidt $ 2 miljoen in geld om zijn dochter warm te houden. Ondanks zijn beste inspanningen kon zelfs Escobar al dat geld niet uitgeven, en veel ervan werd opgeslagen in magazijnen en velden. Volgens zijn broer werd jaarlijks ongeveer 10%, of $ 2,1 miljard, afgeschreven – opgegeten door ratten of vernietigd door de elementen. In sommige gevallen ging het gewoon verloren.
3. Hacienda Nápoles
Escobar bezat een aantal vorstelijke huizen, maar zijn meest opvallende eigendom was het landgoed van 7000 hectare dat bekend staat als Hacienda Nápoles (genoemd naar Napels, Italië), gelegen tussen Bogotá en Medellín. Naar verluidt kostte het $ 63 miljoen. Het omvatte een voetbalveld, dinosaurusbeelden, kunstmatige meren, een arena voor stierenvechten, de verkoolde overblijfselen van een klassieke autocollectie vernietigd door een rivaliserend kartel, een landingsbaan, een tennisbaan en een dierentuin (daarover later meer ). Het landgoed – waarvan de voorpoort wordt bekroond door het vliegtuig dat hij gebruikte tijdens zijn eerste drugsvlucht naar de VS – werd later geplunderd door de lokale bevolking en het is nu een populaire toeristische attractie.
4. Koning van de jungle
De privédierentuin van Escobar was de thuisbasis van zo’n 200 dieren, waaronder olifanten, struisvogels, zebra’s, kamelen en giraffen. Veel van de dieren werd het land binnengesmokkeld aan boord van Escobars drugsvliegtuigen. Na zijn dood in 1993 werden de meeste dieren overgebracht naar dierentuinen. Er bleven echter vier nijlpaarden achter. Ze vermenigvuldigden zich snel en in 2016 woonden er meer dan 40 in het gebied. De potentieel gevaarlijke dieren hebben boerderijen beschadigd en de lokale bevolking bang gemaakt. De autoriteiten begonnen mannelijke nijlpaarden te castreren in een poging de populatie onder controle te houden.
5. Robin Hood
Misschien in de hoop de steun van alledaagse Colombianen te winnen, werd Escobar bekend om zijn filantropische inspanningen, wat leidde tot de bijnaam ‘Robin Hood’. Hij bouwde ziekenhuizen, stadions en woningen voor de armen. Hij sponsorde zelfs lokale voetbalteams. Zijn populariteit bij veel Colombianen bleek toen hij in 1982 werd gekozen voor een alternatieve zetel in het Congres van het land. Helaas moest hij twee jaar later aftreden na een campagne om zijn criminele activiteiten aan het licht te brengen. De minister van Justitie die de inspanningen leidde, werd vermoord.
6. Privéleven
In 1976 was Pablo Escobar getrouwd met Maria Victoria Henao. Ten tijde van hun huwelijk was Pablo Escobar 26 jaar oud, terwijl Henao slechts 15 was. Hun relatie werd niet goedgekeurd door Henao’s familie omdat Pablo door hen als sociaal ‘inferieur’ werd beschouwd. Het paar liep toen weg! Ze kregen samen twee kinderen, Juan Pablo (nu Sebastián Marroquín) en Manuela.
Er gaan ook geruchten dat Pablo Escobar met talloze andere vrouwen sliep dan zijn vrouw. Hij bouwde een “Bachelor’s Pad” om zijn minnares recht onder zijn vrouw, Henao’s neus, te ontmoeten zonder dat zij er enig besef van had.
7. $2.500 aan elastiekjes
Naar verluidt heeft het Medellín-kartel elke maand meer dan $ 2.500 uitgegeven aan alleen elastiekjes om het geld bij te houden. Aangezien het geld grotendeels werd verkregen via drugssmokkel en andere gerelateerde illegale activiteiten, werd het geheim gehouden.
Het werd eerder als een mythe beschouwd, maar werd bevestigd door Pablo’s broer, Roberto, dat Pablo en de andere kartelleden ongeveer $ 2.500 besteedden aan het kopen van elastiekjes om de enorme hoeveelheden geld vast te houden.
Dit kan wel waar zijn maar dan betaalden Escobar en zijn bende waarschijnlijk erg veel voor hun elastiekjes
8. Plata o Plomo
Escobars manier om met problemen om te gaan was “plata o plomo”, wat “zilver” (steekpenningen) of “lood” (kogels) betekent. Hoewel hij de voorkeur gaf aan de eerste, had hij geen scrupules over de laatste optie, waardoor hij een reputatie kreeg van meedogenloosheid. Hij zou naar verluidt zo’n 4.000 mensen hebben vermoord, waaronder talrijke politieagenten en regeringsfunctionarissen. In 1989 werd het kartel beschuldigd van het tot ontploffing brengen van een bom in een vliegtuig dat een vermeende informant vervoerde. Ongeveer 100 mensen stierven. Veel nabestaanden van slachtoffers hebben dan ook problemen met bijvoorbeeld de Netflix serie over Escobar die deze moordenaar verheerlijkt.
9. La Catedral
In 1991 bood Escobar aan zich aan te geven bij de autoriteiten – als hij zijn eigen gevangenis mocht bouwen. Verrassend – of misschien niet – waren Colombiaanse functionarissen het daarmee eens. Het resultaat was het luxueuze La Catedral. De faciliteit omvatte niet alleen een nachtclub, een sauna, een waterval en een voetbalveld; het had ook telefoons, computers en faxapparaten. Nadat Escobar echter twee kartelleden in La Catedral had gemarteld en vermoord, besloten functionarissen hem naar een minder accommoderende gevangenis te brengen. Voordat hij echter kon worden overgeplaatst, ontsnapte Escobar in juli 1992. En dat brengt ons bij…
10. De koning is dood
Na zijn ontsnapping startte de Colombiaanse regering – naar verluidt geholpen door Amerikaanse functionarissen en rivaliserende drugshandelaren – een massale klopjacht. Op 2 december 1993 vierde Escobar zijn 44e verjaardag, naar verluidt genietend van cake, wijn en marihuana. De volgende dag werd zijn schuilplaats in Medellín ontdekt. Terwijl Colombiaanse troepen het gebouw bestormden, wisten Escobar en een lijfwacht het dak te bereiken. Een achtervolging en vuurgevecht volgde, en Escobar werd dodelijk neergeschoten. Sommigen hebben echter gespeculeerd dat Escobar zelfmoord heeft gepleegd. De drugsbaron, die een mogelijke uitlevering aan de VS riskeerde als hij werd gearresteerd, had ooit gezegd dat hij “liever een graf in Colombia zou hebben dan een gevangeniscel in de VS.”
Wil je meer weten over Pablo Escobar lees dan Pablo Escobar – Het verhaal van de grootste drugsbaron aller tijden.