10 fascinerende mensen met het Savant-syndroom

Ondanks dat het een van de meest fascinerende aandoeningen van de menselijke geest is, weten we nog steeds niet veel over het savantsyndroom: een aandoening waarbij een persoon een ongelooflijke gave vertoont op een bepaald gebied van intelligentie of vaardigheid, maar lijdt aan een vaak ernstige handicap op andere gebieden . Het feit dat we deze buitengewone mensen “idiot savants” noemden, laat zien hoe weinig we begrijpen van hoe onze geest werkt. Mensen met het savantsyndroom zijn verre van ‘idioten’, maar vaak buitengewoon intelligent, ook al is die intelligentie gericht op een of twee specifieke gebieden. Zoals een onderzoeker het uitdrukte, is de geest van een savant gewoon anders georganiseerd, met een ‘eiland van genialiteit’ te midden van een zee van een bredere mentale beperking. Het Savant-syndroom bewijst dat de menselijke geest tot veel meer in staat is dan we soms beseffen.

10. Tommy McHugh

Het grootste deel van zijn leven was Tommy McHugh een oplichter, crimineel en drugsverslaafde. Maar op 51-jarige leeftijd werd hij bijna gedood door iets onverwachts: hij kreeg een hersenbloeding. Hij  onderging een gespannen operatie, en het duurde uren voordat iemand zeker wist dat hij het zou overleven. Uiteindelijk heeft hij het gehaald, maar met een vreemd neveneffect: hij begon poëzie te schrijven. Het werd dwangmatig voor hem. Zoals hij het uitdrukte: “Hoe meer ik schreef, hoe meer ik wilde schrijven, het was als een drug.”

Maar al snel maakte de drive om te rijmen plaats voor een nog meer bizarre obsessie – de volgende jaren bracht McHugh bijna elk wakker moment door met schilderen. Tot 19 uur per dag schilderde hij elk oppervlak voor hem. Toen hij zich geen canvas meer kon veroorloven, beschilderde hij de muren, het plafond en de vloeren van zijn huis.

Volgens een neurowetenschapper die McHugh heeft bestudeerd, overspoelde de hersenbloeding zijn frontale kwab met bloed, die verantwoordelijk is voor creativiteit. Op de een of andere manier schakelde dit een natuurlijke remming uit die ervoor zorgt dat dit gedeelte niet op de achtergrond van de meeste mensen werkt, en het constant op vol gas laat. McHugh heeft beschreven wat hij ziet als ‘eindeloze, eindeloze gangen’. Wanneer hij schildert, legt hij een momentopname van dat mentale beeld vast.

9. Alonzo Clemons

Toen hij een kind was, kreeg Alonzo Clemons een traumatisch hersenletsel waardoor hij een blijvende leerstoornis had. Nauwelijks in staat om te spreken en met een geschat IQ van 40, had Clemons niet veel om naar uit te kijken in het leven – totdat hij begon met beeldhouwen.

Op school zat hij stil achter in de klas en kneedde stukjes klei tot kleine diertjes. Toen zijn leraren de klei van hem weg namen, begon hij stukjes plooibare teer van de stoep rond zijn school te schrapen en ’s nachts in zijn kamer aan sculpturen te werken.

Alonzo wordt nu beschouwd als een van de meest getalenteerde beeldhouwers ter wereld. Hij maakt ongelooflijk realistische sculpturen van dieren – meestal paarden, antilopen en stieren – nadat hij slechts een paar seconden een afbeelding van een dier heeft gezien. Volgens zijn moeder kan hij een dier op tv zien en vervolgens in een half uur een sculptuur van dat dier maken. Ook al is hij niet in staat zijn schoenen te strikken of alleen te eten, het lijkt alsof zijn geest op de een of andere manier de vormen die hij ziet grijpt, en zijn handen worden een onberispelijk kanaal waardoor hij die beelden kan reproduceren. Op de vraag hoe hij het doet, zal Alonzo gewoon glimlachen en naar zijn hoofd wijzen.

8. James Henry Pullen

James Pullen, vaak het “genie van het Earlswood-asiel” genoemd, woonde in de tweede helft van de 19e eeuw in Engeland en werd op 15-jarige leeftijd opgenomen in het asiel. Geboren met een verstandelijke handicap, werd aangenomen dat hij doof en stom was tot de leeftijd van zeven, toen hij een enkel woord leerde uitspreken: ‘moeder’. Hij heeft nooit leren lezen of schrijven, maar hij was opmerkelijk getalenteerd in houtsnijwerk, vooral in schepen. Zijn beroemdste werk is een replica van het Britse stoomschip SS Great Eastern, met details als 5.585 individuele klinknagels en al het meubilair in de schip (dat hij met de hand sneed). Pullen heeft 60 jaar in het Earlswood Asylum gewoond.

7. George en Charles Finn

Kalender tellen is een uiterst moeilijke vaardigheid waarmee een persoon de dag van de week kan noemen wanneer hij of zij een bepaalde datum krijgt. Welke dag van de week was bijvoorbeeld 16 oktober 1683? Voor George en Charles Finn, een savant tweeling die van nature bedreven is in het tellen van kalenders, zal het antwoord net zo makkelijk komen als zich herinneren wat ze als ontbijt hadden – wat ze je ook kunnen vertellen. Voor elke dag van hun leven. George en Charles Finn kunnen elke datum voor 40.000 jaar in het verleden of in de toekomst noemen, wat langer is dan de kalender zelfs maar heeft bestaan ​​- misschien langer dan ooit.

6. Tony DeBlois

De gemiddelde baby weegt bij de geboorte ongeveer 3,4 kilogram. Toen Tony DeBlois in 1974 voortijdig de wereld betrad, kantelde hij nauwelijks de weegschaal en woog hij 0,45 kilogram. Hij ademde amper, dus de dokters zetten hem meteen een zuurstofmasker op. Wat ze toen nog niet wisten, was dat te veel zuurstof iemand blind kan maken. En een paar dagen later gebeurde dat met Tony. Naast de blindheid en zijn trage fysieke groei, had Tony DeBlois ook ernstig autisme.

Maar toen hij twee was, ging hij achter een piano zitten en begon een deuntje te spelen. Vanaf dat moment begon Tony zijn avontuur in de wereld van de muziek. Hoewel hij nog steeds worstelt met zijn autisme en nog steeds blind is, heeft hij meer dan 20 muziekinstrumenten leren bespelen, waaronder gitaar, mondharmonica, trompet, ukelele, klavecimbel, mandoline, saxofoon en viool. Het is moeilijk om een ​​exact cijfer te geven, maar naar schatting heeft Tony ongeveer 8.000 muziekstukken uit het hoofd geleerd – allemaal op het gehoor geleerd, aangezien hij geen bladmuziek kan lezen. Volgens zijn website is zijn houding bij het benaderen van een nieuwe uitdaging eenvoudigweg: “Dat heb ik nog niet geleerd.”

5. Flo en Kay Lyman

Florence en Katherine Lyman zijn ook een tweeling die hetzelfde opmerkelijke vermogen deelt. En vreemd genoeg zijn ze de enige andere bekende savant-tweeling met hetzelfde kalendertalent. Maar Flo en Kay zijn opmerkelijk, zelfs wanneer ze worden vergeleken binnen de verbazingwekkende talentenpool van savants. Ze zijn niet alleen een tweeling, maar ze zijn ook vrouw – nog zeldzamer met autisme. Hun kalenderberekeningsvaardigheden komen overeen met die van de Finn tweeling – ze kunnen de dag noemen waarop een datum valt. Als je ze vraagt ​​naar een dag uit hun eigen leven, vertellen ze je in fotografisch detail hoe het weer was, wat ze aten en alles wat ze deden. In het bijzonder heeft de tweeling een encyclopedische kennis van popmuziek uit de jaren zestig en zeventig, evenals een fascinatie voor Dick Clark – ze kunnen elke outfit opsommen die hij ooit droeg in de show $100.000 Pyramid.

4. Jason Padgett

De meeste mensen met het savantsyndroom zijn geboren met hun aandoening. Maar Jason Padgett wordt verondersteld de enige persoon op aarde te zijn met zijn unieke vaardigheid, en hij ontving deze pas toen hij 30 was. Nadat hij 12 jaar geleden op brute wijze was beroofd en herhaaldelijk op zijn hoofd was geschopt, werd Padget de volgende dag wakker en vond zijn normale wereld bedekt met complexe wiskundige formules. Hij zag ze overal waar hij keek, en dus begon hij de dingen te tekenen die hij zag.

In plaats van getallen namen deze tekeningen de vorm aan van enorm ingewikkelde fractale vormen en geometrische patronen. Toen neurologen zijn hersenen scanden, vonden ze iets ongelooflijks. Omdat een deel van zijn hersenen beschadigd was, gebruikten de hersenen andere zelden gebruikte secties om het beschadigde deel te compenseren. Door puur stom geluk veranderden de nieuw geactiveerde gebieden van zijn geest hem in een wiskundig genie.

3. Leslie Lemke

Leslie Lemke werd geboren met hersenbeschadiging, glaucoom waardoor hij blind werd, en hersenverlamming. Bovendien werd hij na zes maanden afgestaan ​​voor adoptie door zijn moeder. Uiteindelijk werd hij geadopteerd door een verpleegster die hem tijdens zijn vroege jeugd hielp, waarin hij grotendeels niet reageerde op externe prikkels. Hij kon redelijk duidelijk praten tot hij twee en een half was, maar toen zijn lichaam achteruitging door de hersenverlamming, verviel hij in bijna volledige stilte.

Maar op zevenjarige leeftijd veranderde zijn leven voor altijd toen zijn pleegmoeder hem een piano kocht. Net als “Blind Tom” Wiggins, is Lemke typisch stil en emotieloos, maar raakt in een staat van vervoering wanneer hij voor een toetsenbord zit. In 1986, op 34-jarige leeftijd, onderging Lemke een volledige psychiatrische evaluatie, waaruit bleek dat hij leed aan “matig ernstige mentale retardatie, atonische diplegie, scoliose en echolalie.” Hij was ook op het leerniveau van een zevenjarige. Desondanks kan Leslie bijna een dozijn instrumenten bespelen en kan hij zich elk muziekstuk dat hij heeft geleerd perfect herinneren, inclusief een 45 minuten durende opera die hij op de radio hoorde en daarna perfect speelde op zijn piano thuis.

Leslie kan niet meer praten maar kan wel zingen, bvb. “Everybody is Beautiful” hieronder:

2. Jonathan Lerman

Letterlijk vertaald betekent het woord savant ‘aangeleerde idioot’, wat zo ongeveer de meest onnauwkeurige beschrijving is die denkbaar is voor Jonathan Lerman, een autistische savant met een IQ van meer dan 150. Lerman begon houtskoolportretten te tekenen toen hij nog maar 10 was. Op 14-jarige leeftijd verschenen zijn stukken in kunstgalerijen in New York en verkochten ze voor meer dan $ 1.200. Lerman was een rustige baby en op tweejarige leeftijd werd zijn moeder zo bezorgd om hem dat ze hem naar de dokter bracht, waar hij de diagnose autisme kreeg. Hoewel het autisme het moeilijk maakte om op de meest normale manieren te spreken of te communiceren, stelde zijn artistieke vaardigheid hem in staat zichzelf uit te drukken via een visueel medium. Zijn kunstwerken zouden als buitengewoon worden beschouwd, zelfs voor een persoon zonder ontwikkelingsstoornissen.

Bij bol.com kan je in het Engels het boek kopen Drawings of an Artist With Autism met zijn tekeningen en kunst.

1. Tom Wiggins

Je hebt misschien het verhaal gehoord van hoe de vierjarige Mozart luisterde naar een nummer dat zijn vader speelde en het stuk vervolgens perfect op de piano speelde. Wat de meeste mensen niet weten, is dat in 1862 een blinde 13-jarige genaamd Tom Wiggins hetzelfde deed, maar met twee liedjes tegelijk.

Tom Wiggins, geboren als slaaf, werd al snel ontdekt door zijn blanke meesters, en ze begonnen met hem rond te toeren in het zuiden van de VS. Naar schatting verdiende de eigenaar van Tom ongeveer $ 18.000 per jaar aan hem. Het duurde niet lang voordat “Blind Tom” een sensatie werd. Hij had een opmerkelijk vermogen om bijna elk geluid dat hij hoorde na te bootsen, en er werd beweerd dat hij het geluid van elk dier perfect kon reproduceren. Tom kon een stuk spelen met zijn rug naar de piano en kon het ene lied met zijn rechterhand spelen, een ander lied met zijn linker, en tegelijkertijd een terts zingen.

Een droevig verhaal dit. Wie weet wat voor een leven hij nu bijvoorbeeld zou hebben gehad. Meer over het muzikale genie van Blind tom kan je vinden bijvoorbeeld via het artikel op de Engelstalige Wikipedia over hem.